Mijn eerdere blog Ben ik geen homo? over h-OCD (homoseksuele obsessieve compulsieve stoornis) leidde tot veel telefoontjes en mails van mensen die zich erin herkenden1. Vaak hadden ze deze gevoelens al jaren zonder ooit te weten wat het was.
Een vrouw schreef: “47 jaar geleden, ik ben nu 69, werd ik op een dag wakker met de vraag, out of the blue: “Zou ik misschien lesbisch zijn?” Geen idee waar die gedachte vandaan kwam maar het verontrustte mij zeer. Ik had een geweldige relatie, stond op het punt om te gaan trouwen. Inmiddels ben ik 46 jaar getrouwd, heb kinderen en kleinkinderen. De gedachte aan mijn eventuele homoseksuele geaardheid heeft mij echter nooit helemaal los gelaten en werd bij tijd en wijle obsessief.” Haar hele verhaal kunt u hier lezen.
Weten helpt
Door die vele reacties ben ik ervan overtuigd geraakt, dat er veel meer mensen zijn met deze gevoelens, die niet weten wat er aan de hand is.
Onzekerheid kan kwellend zijn. Weten dat het h-OCD is, neemt dat niet weg maar helpt wel, schreef de mevrouw ook nog. Ik wil er daarom graag nog een keer nader op ingaan.
De titel die ik gebruikte bij de vorige blog heb ik aangescherpt. Ben ik niet toch homo? Het gaat immers niet om de vraag, die iemand kan hebben als hij voor het eerst homoseksuele gevoelens in zichzelf ontwaart. Nee, het gaat om de eindeloze twijfel, vele jaren lang, soms uren per dag!
Gevoelswaan
Ongerust blijven – ook al is daarvoor geen echte reden – is kenmerkend voor de dwangstoornis. Dwang is als vals alarm. Er is feitelijk (vrijwel) niks aan de hand maar het voelt anders. “Het voelt zo echt”, schrijft een vrouw van 34, terwijl ze nooit lesbische verlangens van betekenis heeft gehad.
Ik noem dwang een gevoelswaan. Iemand weet verstandelijk – met zijn hoofd – dat er geen reden is voor zijn onrust, maar hij beleeft het toch anders, weet het niet met zijn hart.
Ik zei opzettelijk: geen lesbische gevoelens van betekenis. Anders denken mensen meteen: o jee, ik heb wel eens homoseksuele verlangens of fantasieën (gehad) dus dan zal ik toch wel homo zijn.
Maar zelfs als dergelijke gevoelens er helemaal niet zijn dan nog stelt dat niet gerust. “Ik ben ervan overtuigd dat ik homo ben”, schrijft een jongen van 25, “ook al heb ik geen enkele homoseksuele gevoelens of ervaring. Ik ben bang dat ik het allemaal verdring.”
Ramp
Een tweede kenmerk is dat de gevolgen van eventuele homoseksualiteit als dramatisch worden beleefd. “Ik weet wel, dat het geen drama is om homoseksueel te zijn, maar toch voelt het als een enorme dreiging.”
Ook dat is typisch voor dwang. Datgene waarover je onzeker bent wordt beleefd als een mogelijke ramp2.
In de blog Mentale hersenscan beschreef ik een persoonlijk voorbeeld hoe ik het missen van een onbelangrijk papiertje beleef als essentieel. Alsof mijn leven ervan afhangt. Een patiënt zei eens tegen mij: “Ik schaam me er heel erg voor, maar ik wil dan wel dood”. “Liever dood dan vies”, riep een jonge jongen met smetvrees.
Bij h-OCD kan het voelen alsof je op een onontplofte bom leeft, die elk moment kan exploderen. Homoseksualiteit is geen ramp, obsessief twijfelen is dat wel. Dat is kwellend, martelend soms. Mensen kunnen er wanhopig van worden. “Mijn leven is de laatste maanden veranderd in een persoonlijke hel”, schrijft iemand.
Mee twijfelen
Als je als behandelaar te maken hebt met iemand met h-OCD, krijg je erg de neiging gerust te stellen. Dat mag ook wel een beetje, maar voor je het weet ben je ook bezig te zoeken naar 100% zekerheid, of ga je mee twijfelen. O jee, hoe weet ik nu 100% zeker dat hij geen homo is. “Als een vraag begint met ‘o jee’ is het vaak OCDee”, zeg ik wel om mensen te helpen hun obsessies te herkennen.
100% zeker kun je niet zijn, maar waarschijnlijk is het niet en daar moet je je handelen op baseren. Een jongen die mij diverse keren radeloos mailde en belde heb ik op een gegeven moment gezegd: “Als je al homo bent dan ben je een homo van niks, want je hebt geen homoseksuele gevoelens van betekenis kunnen ontdekken, ook al zoek je al tien jaar. Of je homo bent kan ik niet met 100% zekerheid uitsluiten, maar je hebt in elk geval OCD.”
“Weet u dat zeker?”, vroeg hij.
Photo credit: Minneapolis Event Center – Blush & Champagne Dazzle Wedding – May 2015 – 29 via photopin (license) – adaptation
1. Een betere naam is so-OCD, seksuele orientatie OCD, want ook homo’s kunnen gekweld worden door de gedachte: o jee, ben ik niet hetero?
2. Zie ook Wat maakt zo’n komkommer nu uit.
Gepubliceerd op Medisch Contact op 19 juni 2015.
Dit bericht heeft 2 reacties
Hallo Menno,
Tsjaa, waar moet ik beginnen?
Ik heb al verschillende relaties met vrouwen gehad die niet goed zijn afgelopen waarbij ik nu dus ook twijfel of dit wel echt is geweest omdat ik evt homo ben en of die relaties dan wel iets waard zijn geweest.
Hier wil ik bij vermelden dat ik door sex heel erg wordt aangetrokken door vrouwen. Ik kijk altijd naar vrouwen en vind vrouwen ook aantrekkelijk maar toch blijft het gevoel hangen van ben ik homo…
Het is niet zo dat ik sexuele gevoelens heb gehad naar Mannen en als ik bijvoorbeeld naar een homoseksuele film kijk wordt ik ook niet geil. Daarnaast als ik bij andere homo’s in de buurt ben wordt ik heel erg ongemakkelijk en wil ik zo snel mogelijk wegrennen.
Maar het is wel zo dat als ik bijv iets te lang kijk naar een man tijdens het trainen in de sportschool ik direct homo gedachtes heb, niet seksueel maar vooral in twijfel schieten.
2 maanden geleden is mijn relatie overgegaan met mijn ex-vriendin en een paar dagen later kwam ik een knappe man tegen en dacht zoiets van oke ziet er goed uit en schoot gelijk weer in angst.
Mijn beste maat, ex en familie zien mij echt niet als homo ofzo maar ik krijg echt een blok in mijn keel met een snel kloppend hart als ik aan mannen denk(alsof ik helemaal gek, geïrriteerd en verdrietig wordt)
Daarnaast heb ik eergisteren mijn ex weer gezien, we hadden sex en had echt een blok in mijn gevoel van, dit wil ik niet nu(veel getwijfeld de dagen ervoor) kan dit door HOCD komen?
Ik ben 15 jaar lang gepest en er is jarenlang tegen mij door vrouwen en mannen gezegd (tijdens het pesten) dat ik homo ben.
Mijn vragen zijn dus ook: kan het zijn dat het door het pesten is gekomen?
kan jij met zekerheid zeggen dat dit HOCD is?
Mijn beste maat en familie zeggen dat ik het dan een keer moet proberen als ik er niet uitkom (wat ik zelf niet echt zie zitten) maar als het me kan helpen maar als ik HOCD heb is het niet verstandig las ik(wat denk jij?)
Zelfs nu twijfel ik of ik wel echt gevoelens heb gehad, ook een teken van HOCD?
Wie/waar raad je aan om evt mee in behandeling te gaan hiervoor want ik kan amper meer functioneren hierdoor… ik wordt helemaal paranoia van die gedachtes…
Ik moet hierbij ook zeggen dat ik eigenlijk over alles twijfel in het leven.
Goed het is misschien wat slecht geschreven(niet zo sterk hierin.. ik hoor graag snel van je..
echt een blok in mijn gevoel van, dit wil ik niet nu(veel getwijfeld de dagen ervoor) kan dit door HOCD komen?
Jazeker
Mijn vragen zijn dus ook: kan het zijn dat het door het pesten is gekomen? Dat weten we niet. Erfelijke gevoeligheid speelt in elk geval een belangrijke rol, maar of gepest worden ook mede tot OICD kan leiden is niet bekend.
kan jij met zekerheid zeggen dat dit HOCD is? Op een mail kan ik dat niet zeggen, maar het heeft er wel alle kenmerken van
Mijn beste maat en familie zeggen dat ik het dan een keer moet proberen als ik er niet uitkom (wat ik zelf niet echt zie zitten) maar als het me kan helpen maar als ik HOCD heb is het niet verstandig las ik(wat denk jij?)
Nee. Proberen is niet verstandig. Want de twijfel neemt daardoor alleen maar toe.
Wat behandeling betreft: Dan moet ik weten waar je woont , dus mail me dan m.oosterhoff@accare.nl of je kunt zelf zoeken op onze lijst op dwang.eu